Baten wettelijke taken sociale verzekeringen
Premiebaten (10)
De premiebaten bestaan nagenoeg geheel uit premiebaten over het premiejaar 2021 en voor een klein deel uit gerealiseerde premiebaten over oudere premiejaren. De hoogte van de premiebaten wordt beïnvloed door de hoogte van de premieloonsommen, de vastgestelde premiepercentages en de overgang van werkgevers van en naar het eigenrisicodragerschap. De premiebaten kunnen als volgt worden gespecificeerd:
Tabel Premiebaten
Bedragen x € 1 miljoen | 2021 | 2020 |
Basispremie WAO/WIA (Aof) | 19.236 | 17.545 |
Gedifferentieerde premie Whk | 2.127 | 1.958 |
Premie WW-AWf | 6.203 | 8.302 |
Ufo-premie | 365 | 367 |
Totaal | 27.931 | 28.172 |
Een van de crisismaatregelen in verband met de coronapandemie is het verlenen van uitstel aan werkgevers voor de betaling van loonheffing en werkgeverslasten. In de premiebaten is een vrijval van de voorziening voor oninbaarheid inbegrepen van € 19 miljoen (2020: dotatie € 77 miljoen), die getroffen is op vorderingen waarvoor uitstel van betaling is verleend in verband met de coronacrisis.
In de volgende tabel zijn de ontwikkelingen in de vastgestelde premiepercentages per wet ten opzichte van 2020 weergegeven.
Tabel Premiepercentages
Percentages | 2021 | 2020 | Mutatie in %-punten |
Basispremie WAO/WIA (Aof)* | 7,03 | 6,77 | 0,26 |
Gedifferentieerde premie Whk* | 1,36 | 1,28 | 0,08 |
Premie WW-AWf hoog** | 6,72 | 7,94 | -1,22 |
Premie WW-AWf laag** | 1,72 | 2,94 | -1,22 |
Ufo-premie | 0,68 | 0,68 | 0,00 |
- *Rekenpremie.
- **De hier getoonde percentages betreffen een gewogen gemiddelde doordat het ministerie van SZW de premie WW-AWf per 1 augustus 2021 verlaagd heeft met 2,36%.
Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) stelt de basispremie WAO/WIA, de premie WW-AWf en de Ufo-premie vast. Daarbij wordt geen rekening gehouden met de door UWV verwachte fondsvermogens. De gedifferentieerde premies Whk stelt UWV vast.
Het premiepercentage Whk is het rekenpercentage voor de WGA en Ziektewet-flex. De premiedelen WGA en Ziektewet‑flex worden betaald door werkgevers die bij UWV verzekerd zijn. Voor deze premiedelen kunnen werkgevers ook kiezen voor eigenrisicodragerschap.
Voor een nadere toelichting verwijzen wij naar de Januarinota 2022 – Ontwikkelingen wetten en fondsen UWV 2021–2022.
Rijksbijdragen (11)
De rijksbijdragen per fonds zijn als volgt:
Tabel Rijksbijdragen
Bedragen x € 1 miljoen | Programmakosten | Uitvoeringskosten | Totaal | |||||
2021 | 2020 | 2021 | 2020 | 2021 | 2020 | |||
Afj | 3.396 | 3.364 | 317 | 281 | 3.713 | 3.645 | ||
Toeslagenfonds | 746 | 798 | 4 | 4 | 750 | 802 | ||
Aof | 87 | 79 | 3 | 2 | 90 | 81 | ||
AWf inzake NOW | 3.899 | 14.029 | 29 | 20 | 3.928 | 14.049 | ||
AWf overig | 15 | 29 | 96 | 87 | 111 | 116 | ||
Totaal | 8.143 | 18.299 | 449 | 394 | 8.592 | 18.693 |
Programmakosten
Wij rubriceren de lasten onder de wet respectievelijk het fonds waarin deze lasten zijn geregeld.
Tabel Lasten naar wet en fonds
Bedragen x € 1 miljoen | Uitkeringen | Sociale lasten | Overige baten en lasten* | Uitvoerings-kosten** | Totaal | |||||||||
2021 | 2020 | 2021 | 2020 | 2021 | 2020 | 2021 | 2020 | 2021 | 2020 | |||||
LASTEN PER WET | ||||||||||||||
Arbeidsongeschiktheid | ||||||||||||||
WAO | 3.362 | 3.670 | 556 | 619 | 1 | 1 | 75 | 71 | 3.994 | 4.361 | ||||
WIA-IVA | 3.519 | 3.233 | 593 | 558 | -29 | -23 | 76 | 66 | 4.159 | 3.834 | ||||
WIA-WGA | 3.338 | 3.129 | 566 | 542 | 34 | 35 | 504 | 428 | 4.442 | 4.134 | ||||
WAZ | 90 | 103 | 6 | 7 | 0 | 0 | 3 | 3 | 99 | 113 | ||||
Wajong | 3.294 | 3.121 | 225 | 204 | 52 | 77 | 314 | 279 | 3.885 | 3.681 | ||||
Werkloosheid | ||||||||||||||
WW | 3.553 | 4.158 | 612 | 753 | 9 | 6 | 713 | 707 | 4.887 | 5.624 | ||||
IOW | 100 | 108 | 7 | 7 | 0 | 0 | 3 | 3 | 110 | 118 | ||||
Ziekte en zorg | ||||||||||||||
Ziektewet | 1.977 | 1.963 | 341 | 350 | 19 | 16 | 398 | 383 | 2.735 | 2.712 | ||||
Wazo | 1.592 | 1.280 | 269 | 226 | 0 | 0 | 9 | 7 | 1.870 | 1.513 | ||||
Wazo-ZEZ | 81 | 74 | 6 | 5 | 0 | 0 | 3 | 1 | 90 | 80 | ||||
Overig | ||||||||||||||
Compensatie transitie- vergoeding | - | - | - | - | 319 | 370 | 0 | 2 | 319 | 372 | ||||
Toeslagenwet | 374 | 393 | 61 | 65 | -1 | -1 | - | - | 434 | 457 | ||||
Wmo 2015 | - | - | - | - | 10 | 9 | 1 | 1 | 11 | 10 | ||||
WOOS | - | - | - | - | 23 | 21 | 2 | 1 | 25 | 22 | ||||
Kaderwet SZW-subsidies – NOW 1 | - | - | - | - | -1.879 | 7.115 | 3 | 10 | -1.876 | 7.125 | ||||
Kaderwet SZW-subsidies – NOW 2 | - | - | - | - | -1.409 | 4.109 | 1 | 4 | -1.408 | 4.113 | ||||
Kaderwet SZW-subsidies – NOW 3.1 | - | - | - | - | -54 | 2.805 | 0 | 6 | -54 | 2.811 | ||||
Kaderwet SZW-subsidies – NOW 3.2 | - | - | - | - | 3.253 | - | 10 | - | 3.263 | - | ||||
Kaderwet SZW-subsidies – NOW 3.3 | - | - | - | - | 2.013 | - | 7 | - | 2.020 | - | ||||
Kaderwet SZW-subsidies – NOW 4 | - | - | - | - | 1.068 | - | 3 | - | 1.071 | - | ||||
Kaderwet SZW-subsidies – NOW 5 | - | - | - | - | 907 | - | 5 | - | 912 | - | ||||
Kaderwet SZW-subsidies – overig*** | - | 19 | - | 1 | 15 | 9 | 6 | 6 | 21 | 35 | ||||
Wbo | - | - | - | - | 15 | 14 | - | - | 15 | 14 | ||||
Totaal | 21.280 | 21.251 | 3.242 | 3.337 | 4.366 | 14.563 | 2.136 | 1.978 | 31.024 | 41.129 | ||||
LASTEN PER FONDS | ||||||||||||||
Aof | 11.353 | 10.895 | 1.903 | 1.873 | 381 | 388 | 781 | 688 | 14.418 | 13.844 | ||||
Whk | 1.838 | 1.809 | 327 | 327 | 11 | 11 | 162 | 252 | 2.338 | 2.399 | ||||
AWf | 4.139 | 4.740 | 712 | 850 | 3.890 | 14.058 | 855 | 743 | 9.596 | 20.391 | ||||
Ufo | 23 | 27 | 7 | 11 | 0 | 0 | 17 | 10 | 47 | 48 | ||||
Afj | 3.226 | 3.053 | 226 | 204 | 85 | 107 | 317 | 281 | 3.854 | 3.645 | ||||
Toeslagenfonds | 701 | 727 | 67 | 72 | -1 | -1 | 4 | 4 | 771 | 802 | ||||
Totaal | 21.280 | 21.251 | 3.242 | 3.337 | 4.366 | 14.563 | 2.136 | 1.978 | 31.024 | 41.129 |
- *Inclusief rentebaten en -lasten.
- **Inclusief netto-omzet uitvoeringskosten.
- ***Betreft de Regeling scholing kansberoep, het scholingsbudget UWV en TOFA 2020.
Uitkeringen (12)
De uitkeringen zijn inclusief vakantiegelden; ze zijn per 1 januari 2021 met 0,29% en per 1 juli 2021 met 0,96% geïndexeerd.
De vorming dan wel vrijval van de voorzieningen voor oninbare faillissementsvorderingen en uitkeringsdebiteuren is opgenomen onder de uitkeringen respectievelijk de sociale lasten.
De op overheidswerkgevers verhaalde WW-uitkeringen en sociale lasten zijn in mindering gebracht op respectievelijk de uitkeringen en de sociale lasten. Deze uitkeringen worden verantwoord in het Ufo. Voor 2021 bedroeg het verhaal op overheidswerkgevers inzake uitkeringen € 190 miljoen (2020: € 227 miljoen) en inzake sociale lasten € 30 miljoen (2020: € 35 miljoen).
De op eigenrisicodragende werkgevers verhaalde WGA-uitkeringen en sociale lasten zijn eveneens in mindering gebracht op respectievelijk de uitkeringen en de sociale lasten. Deze uitkeringen worden verantwoord in de Whk. Voor 2021 bedroeg het verhaal inzake uitkeringen € 357 miljoen (2020: € 336 miljoen) en inzake sociale lasten € 56 miljoen (2020: € 54 miljoen).
De WAZ en WAO zijn wetten die respectievelijk in 2004 en 2005 zijn beëindigd. Voor de WAO is de WIA in de plaats gekomen. Per saldo zijn de uitkeringslasten van de WAO, WAZ en WIA ten opzichte van 2020 gestegen van € 10.135 miljoen naar € 10.309 miljoen (1,7%). Hiervan is een groot deel toe te rekenen aan indexeringen. Daarnaast neemt de instroom in de WIA geleidelijk toe, mede als gevolg van de stijging van de pensioenleeftijd. Oudere werknemers hebben een hogere instroomkans in de WIA.
De daling van de WW-uitkeringen van € 4.158 miljoen in 2020 naar € 3.553 miljoen in 2021 (14,6%) wordt veroorzaakt door de opleving van de economie in 2021 en de conjuncturele ontwikkelingen op de arbeidsmarkt.
De toename van de lasten bij de Wazo van € 1.280 miljoen in 2020 naar € 1.592 miljoen in 2021 (24,3%) wordt vooral veroorzaakt door de introductie per 1 juli 2020 van de Wet invoering extra geboorteverlof (WIEG). Deze wet, onderdeel van de Wazo, regelt extra kraamverlof voor partners van vrouwen die bevallen zijn.
De daling bij de Toeslagenwet met € 19 miljoen (4,8%) heeft onder meer te maken met de daling van toeslagen op WW-uitkeringen.
De TOFA was bedoeld als vangnet voor flexwerkers die door de coronacrisis substantieel inkomensverlies hebben geleden, maar geen aanspraak konden maken op een socialezekerheidsuitkering of op bijstand en onvoldoende middelen van bestaan hadden om rond te komen. De regeling is in 2020 ook weer beëindigd.
Sociale lasten (13)
De sociale werkgeverslasten volgen de uitkeringen naar wet- en fondsindeling.
Subsidies NOW (14)
De NOW-regeling in het algemeen
Als gevolg van de coronacrisis heeft het kabinet in 2020 de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW) in het leven geroepen. De NOW wordt via het AWf afgewikkeld en wordt volledig door het ministerie van SZW gefinancierd door middel van een rijksbijdrage.
In het boekjaar 2021 wordt over vijf NOW-regelingen apart verantwoording afgelegd: de NOW 1, de NOW 2, de NOW 3, de NOW 4 en de NOW 5. De NOW 3 bestaat uit drie aanvraagperiodes: de NOW 3.1, de NOW 3.2 en de NOW 3.3. In de tabel Kenmerken NOW-regelingen hieronder worden enkele relevante kenmerken van deze regelingen benoemd. Voor een meer gedetailleerde weergave van de kenmerken verwijzen wij naar informatie op uwv.nl.
Tabel Kenmerken NOW-regelingen
Bedragen x € 1 miljoen | NOW 1 | NOW 2 | NOW 3.1 | NOW 3.2 | NOW 3.3 | NOW 4 | NOW 5 |
Loonsomperiode | maart | juni | oktober | januari | april | juli | november |
Maximale tegemoetkoming van de loonsom | 90% | 90% | 80% | 85% | 85% | 85% | 85% |
Opslag voor aanvullende lasten | 30% | 40% | 40% | 40% | 40% | 40% | 40% |
Periode aanvraag voor vaststelling van de subsidie | 7 oktober 2020 t/m 17 april 2022 | 15 maart 2021 t/m 31 maart 2022 | 4 oktober 2021 t/m 22 februari 2023 | 30 januari 2022 t/m 22 februari 2023 | 30 januari 2022 t/m 22 februari 2023 | 1 juni 2022 t/m 22 februari 2023 | 1 juni 2022 t/m 22 februari 2023 |
Bij de NOW is gekozen voor een systematiek van snelle bevoorschotting om werkgevers vlug van middelen te voorzien op basis van de door de werkgever bij de Belastingdienst aangegeven loonsom en een door de werkgever opgegeven omzetverlies. De vaststelling van de subsidie en de controle daarop vindt achteraf plaats, op basis van het gerealiseerde omzetverlies en de gerealiseerde loonsom.
Bij de subsidieaanvraag moet de werkgever een inschatting maken van het verwachte omzetverlies. De werkgevers ontvangen bij alle regelingen op aanvraag een voorschot van 80%. De uiteindelijke subsidievaststelling wordt berekend op basis van het door de werkgever opgegeven omzetverlies, vermenigvuldigd met de bij de Belastingdienst aangegeven loonsom over een bepaald tijdvak. Dit tijdvak wordt per regeling specifiek vastgesteld en is voor elke regeling verschillend. Het omzetverlies wordt berekend door de opgegeven omzet in de (gekozen) omzetperiode te relateren aan de referentie-omzet. De referentie-omzet is een vergelijkbaar gedeelte van de omzet in 2019.
Op grond van de NOW-regelingen en het Rijksuniforme subsidiekader is bij het vaststellen van de NOW‑subsidie, afhankelijk van de hoogte van het voorschotbedrag of het definitieve subsidiebedrag, een accountantsverklaring of een deskundige derdenverklaring vereist ter onderbouwing van het daadwerkelijk geleden omzetverlies en de gerealiseerde loonsommen. Voor kleine subsidies is geen verklaring vereist. Bij werkgevers die geen verklaring hoeven te overleggen onderzoekt het ministerie van SZW op basis van data-analyse risicogericht onder andere het door de werkgever opgegeven omzetverliespercentage voordat tot definitieve vaststelling van de subsidie wordt overgegaan. Hiermee worden ook enkele aandachtpunten van misbruik en oneigenlijk gebruik (M&O) ondervangen. In deel 2 van dit jaarverslag wordt in paragraaf Beleid misbruik en oneigenlijk gebruik nader ingegaan op ons beleid voor M&O.
De aanvraagperioden voor vaststelling van de definitieve subsidie staan in de tabel Kenmerken NOW‑regelingen vermeld. Een vaststelling zal (bijna) altijd leiden tot een nabetaling of een terugvordering in relatie tot het eerder betaalde voorschot. Vorderingen kleiner dan € 500 worden niet geïnd maar afgeboekt. Bij een ambtshalve nihilstelling wordt het gehele bedrag aan voorschot van de subsidie echter wel teruggevorderd, ook bij voorschotten kleiner dan € 500.
Toelichting op de raming van de NOW-lasten
De NOW-lasten bestaan uit de gerealiseerde resultaten van reeds afgewikkelde subsidies en de schatting van de nog af te wikkelen subsidies. De verwachte toekomstige kasstromen zijn bepalend voor de waardering van de nog af te wikkelen subsidies per balansdatum. De details hiervan worden nader toegelicht in paragraaf Toelichting op de balans onder de kopjes Vorderingen NOW en Nog te betalen subsidies NOW.
Uit de NOW-regelingen vloeit voort dat de uiteindelijke vaststelling van de subsidie voornamelijk afhangt van ontwikkelingen bij de werkgever in het boekjaar ten aanzien van de loonsom en het uiteindelijke omzetverlies.
De opbouw van de NOW-lasten per regeling en per component is opgenomen in onderstaande tabel Subsidies NOW.
Tabel Subsidies NOW
Bedragen x € 1 miljoen | NOW 1 | NOW 2 | NOW 3.1 | NOW 3.2 | NOW 3.3 | NOW 4 | NOW 5 | Totaal |
Voorschotten | 1 | 1 | 8 | 3.266 | 2.015 | 1.069 | 907 | 7.267 |
Intrekkingen | -92 | -16 | -4 | -13 | -2 | -1 | - | -128 |
Vorderingen als gevolg van definitieve subsidievaststelling | -1.393 | -490 | -104 | - | - | - | - | -1.987 |
Nabetalingen als gevolg van definitieve subsidievaststelling | 291 | 90 | 45 | - | - | - | - | 426 |
Geschatte vorderingen vanaf 1 februari 2022 en later | -849 | -1.224 | - | - | - | - | - | -2.073 |
Geschatte nabetalingen vanaf 1 februari 2022 en later | 137 | 195 | - | - | - | - | - | 332 |
Afgeboekte vorderingen < € 500 | 2 | 0 | 0 | - | - | - | - | 2 |
Dotatie aan voorziening wegens oninbare vorderingen | 28 | 35 | 1 | - | - | - | - | 64 |
Totaal | -1.875 | -1.409 | -54 | 3.253 | 2.013 | 1.068 | 907 | 3.903 |
Zoals uit de tabel blijkt, is bij het bepalen van de NOW-lasten allereerst rekening gehouden met de betaalde voorschotten en de daadwerkelijk vastgestelde bedragen tot en met januari 2022. Een aantal werkgevers heeft ervoor gekozen hun eerdere aanvraag in te trekken en het ontvangen voorschot terug te betalen. Deze intrekkingen staan apart vermeld. Uit deze tabel blijkt ook dat er naast lasten gebaseerd op daadwerkelijke vaststellingen ook sprake is van lasten die gebaseerd zijn op een substantieel schattingselement.
NOW 1 en NOW 2
In de jaarrekening 2020 hebben wij toegelicht dat we voor de in 2020 verleende NOW‑subsidies voor de NOW 1, de NOW 2 en de NOW 3.1, die nog niet waren vastgesteld, het toegekende voorschot (80% van de berekende subsidieverplichting) als beste schatting van de subsidielasten 2020 hebben aangemerkt. Het destijds ontwikkelde voorspelmodel kende een grote schattingsonzekerheid en projectie was op dat moment niet mogelijk. De voornaamste redenen voor de onzekerheid waren het ontbreken van voldoende informatie omtrent het omzetverlies van grote werkgevers bij de NOW 1 en het feit dat voor de NOW 2 en de NOW 3.1 nog helemaal geen informatie over het in 2020 door werkgevers geleden omzetverlies bekend was. De intern en extern beschikbare data waren niet voldoende representatief om te projecteren naar het niet-vastgestelde deel van de NOW‑aanvragen. Wel gaven vaststellingen en CBS-data een indicatie dat de uiteindelijke subsidielasten mogelijk lager zouden uitkomen dan het toegekende voorschot.
In de loop van 2021 is gebleken dat bij de vaststellingen van subsidies een patroon zichtbaar is, waarbij het bedrag aan terugvorderingen substantieel hoger is dan het bedrag aan nabetalingen. Dit patroon is terug te zien in het zogenoemde vaststellingspercentage. Dit percentage geeft de verhouding weer tussen de definitieve vastgestelde subsidie ten opzichte van het maximum dat bij de aanvraag van de subsidie is toegekend. In onderstaande tabel is dit nader uitgewerkt:
Tabel Vaststellingspercentages
Bedragen x € 1 miljoen | NOW 1 | NOW 2 |
Toegekend | ||
Subsidie 100% | 9.106 | 5.118 |
Uitbetaald voorschot 80% (onder aftrek van intrekkingen) | 7.285 | 4.094 |
Gedeelte toekenningen waarop inmiddels is vastgesteld | ||
Subsidie 100% | 6.013 | 1.229 |
Bijbehorend voorschot 80% | 4.811 | 983 |
Nog vast te stellen | ||
Subsidie 100% | 3.093 | 3.889 |
Bijbehorend voorschot 80% | 2.474 | 3.111 |
Definitief vastgestelde subsidie | ||
Voorschot m.b.t. vastgestelde subsidie | 4.811 | 983 |
Teruggevorderd tot en met januari 2022 | -1.732 | -484 |
Nabetaald tot en met januari 2022 | 345 | 89 |
Definitief vastgestelde subsidie | 3.423 | 588 |
Vaststellingspercentage | 57% | 48% |
Gelet op genoemde schattingsonzekerheid hebben wij in de jaarrekening 2020 toegelicht dat de daadwerkelijke subsidielast materieel kon afwijken van de verantwoorde voorschotten. Uit bovenstaande tabel blijkt dat de vaststellingspercentages tot balansdatum substantieel lager uitkomen dan het voorschot van 80%.
Wij hebben onderzocht of de omzetgegevens van de Belastingdienst voor de btw‑aangifte of de omzetgegevens van het CBS bruikbare bronnen zijn om tot een raming van de NOW‑lasten voor de jaarrekening 2021 te komen. Uit de analyse bleek dat deze gegevens minder geschikt en niet voldoende bruikbaar zijn. Om tot de beste schatting van de NOW-lasten te komen, hebben we het in 2020 ontwikkelde voorspelmodel (op basis van Boosted Trees Regressie-algoritme) herijkt. De voorspelkracht van dit model is overigens beperkt, wat blijkt uit de variantie in de voorspellingen bij de testsets. Daarin zagen wij dat de bandbreedtes in de voorspellingen bij de NOW 1 variëren van 14% tot 30% ten opzichte van de vastgestelde subsidies, afhankelijk van de gehanteerde testset. Bij de NOW 2 variëren deze van 20% tot 35%. Wel bleek bij de evaluatie dat het herijkte voorspelmodel betere resultaten toonde dan de overwogen alternatieve methodes [*] en de werkelijkheid beter benadert dan verantwoording op basis van het berekende voorschotbedrag. Wij hebben daarom geconcludeerd dat het herijkte voorspelmodel geschikt is om tot de beste schatting van de verwachte vorderingen en nabetalingen voortvloeiende uit de definitieve vaststellingsbedragen van de NOW 1 en NOW 2 te komen. Dit besluit is mede genomen omdat statistisch kon worden aangetoond dat er inmiddels, in tegenstelling tot in 2020, voldoende vaststellingsaanvragen zijn ontvangen waarop het model de schattingen heeft kunnen baseren (voor de NOW 1 circa 127.600 van de in totaal ongeveer 137.800 verstrekte voorschotten (exclusief intrekkingen) en voor de NOW 2 circa 27.200 van de in totaal ongeveer 62.800 verstrekte voorschotten (exclusief intrekkingen)).
Wij merken nog op dat, als het voorspelmodel wordt toegepast op de inmiddels vastgestelde aanvragen, de betrouwbaarheid van de raming van de terug te vorderen bedragen beter is dan de schatting van de nog na te betalen bedragen.
In de tabel Subsidies NOW is te zien dat op basis van het voorspelmodel voor de circa 30.500 nog niet‑vastgestelde subsidies voor de NOW 1 wordt geraamd dat vanaf 1 februari 2022 nog ongeveer € 849 miljoen zal worden teruggevorderd en nog circa € 137 miljoen zal worden nabetaald. Voor de circa 40.200 nog niet‑vastgestelde subsidies voor de NOW 2 is de raming dat vanaf 1 februari 2022 nog ongeveer € 1.224 miljoen zal worden teruggevorderd. Daarnaast schatten we dat vanaf 1 februari 2022 nog circa € 195 miljoen zal worden nabetaald.
- *De onderzochte alternatieve methodes zijn: extrapolatie van de naar loonsom gewogen gemiddelde afwijking per sector van het omzetverlies tussen voorschotaanvraag en vaststellingsaanvraag, of uitgaan van het omzetpercentage uit de subsidieaanvraag.
NOW 3, NOW 4 en NOW 5
Wij hebben beoordeeld of het voorspelmodel voor de NOW 1 en de NOW 2 ook gebruikt kan worden om tot de beste schatting te komen voor de lasten van de overige NOW-regelingen. Het hierboven geschetste patroon van meer terugvorderingen dan nabetalingen zou tot deze conclusie kunnen leiden. Wij hebben echter geconcludeerd dat voor de overige regelingen geen gebruik kan worden gemaakt van dit voorspelmodel. De voornaamste redenen hiervoor zijn:
-
Voor de NOW 3.1 zijn nog te weinig vaststellingsaanvragen ontvangen om de betrouwbaarheid van het model voor deze NOW-regeling te kunnen testen.
-
Voor de NOW 3.2, de NOW 3.3, de NOW 4 en de NOW 5 zijn nog helemaal geen vaststellingsaanvragen ontvangen.
-
De regelingen hebben betrekking op periodes die verschillen qua contactbeperkende coronamaatregelen en qua economische omstandigheden. Zo was de lockdown bij de NOW 1 strenger dan die bij de NOW 2, gold er een avondklok bij de NOW 3.2, waren de maatregelen minder streng bij de NOW 4 en weer aangescherpt bij de NOW 5.
-
Aanvragers van NOW-subsidie hebben in de loop van 2020 en 2021 steeds meer inzicht gekregen in de consequenties van de regelingen voor de uitkomsten van de definitieve vaststellingen (met name voor de NOW 1), in relatie met de coronamaatregelen en de economische omstandigheden. Aanvragers hebben mogelijk hun subsidieaanvraag voor de NOW 3, de NOW 4 en de NOW 5 daarop zo goed als mogelijk aangepast, wat kan leiden tot materieel andere uitkomsten dan bij de vaststellingen voor de NOW 1 en de NOW 2.
Wij zijn, mede gezien bovenstaande overwegingen, tot de conclusie gekomen dat het voorspelmodel en de overwogen alternatieve methoden niet leiden tot een voldoende betrouwbare schatting voor alle nog niet‑vastgestelde aanvragen voor de NOW 3, de NOW 4 en de NOW 5. Voor deze regelingen zijn de intern en extern beschikbare data niet voldoende representatief om te projecteren op het niet-vastgestelde deel van de NOW‑aanvragen.
Onze schatting is dat de uiteindelijke subsidielasten van de NOW 3, de NOW 4 en de NOW 5 in de buurt van de toegekende voorschotten liggen. Voor alle aanvragen die nog niet zijn vastgesteld, hebben wij daarom het toegekende voorschot als subsidielast verantwoord. Gelet op de geconstateerde schattingsonzekerheid kan de daadwerkelijke subsidielast overigens materieel afwijken van de verantwoorde voorschotten. Op basis van de voorschotten (80%) is in totaal voor de NOW 3 tot en met 5 een subsidielast van € 7.245 miljoen verantwoord in de jaarrekening van 2021. Indien was uitgegaan van de verstrekte subsidies op basis van subsidieverleningen (100%), dan was € 9.056 miljoen verantwoord. Indien was uitgegaan van het tot en met 31 januari 2022 gerealiseerde vaststellingspercentage bij de NOW 1 (57%), dan was € 5.162 miljoen verantwoord. Wij merken nog op dat een afwijkende raming van de NOW‑lasten geen resultaateffect heeft, omdat de NOW-regelingen volledig gefinancierd zijn door een rijksbijdrage.
Overige baten en lasten (15)
De overige baten en lasten, niet zijnde de NOW, kunnen als volgt worden gespecificeerd:
Tabel Overige baten en lasten
Bedragen x € 1 miljoen | 2021 | 2020 | ||
Overige baten | ||||
Ontvangsten uit regreszaken | 82 | 63 | ||
Baten ESF inzake re-integratie | 19 | - | ||
Rentebaten niet voortvloeiend uit rekening-courant Financiën | 7 | 8 | ||
Subsidies aanvullende crisisdienstverlening COVID-19 | 0 | - | ||
Boetes | 6 | 5 | ||
Diverse overige baten | 0 | 0 | ||
114 | 76 | |||
Overige lasten | ||||
Inkoop arbeidsbemiddeling voor arbeidsbeperkten | 93 | 88 | ||
Werkvoorzieningen | 70 | 71 | ||
Onderwijsvoorzieningen | 23 | 21 | ||
Subsidie aan instellingen | 13 | 13 | ||
Scholingsbudget 2018-2020 | 15 | 10 | ||
Wmo 2015 | 10 | 9 | ||
Ziektewet-arbo-interventies | 3 | 2 | ||
Regeling scholing kansberoep/2020 TOFA | 0 | -1 | ||
Programmakosten overig | 2 | 0 | ||
Totaal re-integratielasten | 229 | 213 | ||
Compensatie transitievergoeding | 319 | 370 | ||
Bijdrage aan SER | 15 | 14 | ||
Proceskosten en vergoeding rechtsbijstand | 10 | 8 | ||
Reiskosten cliënten | 1 | 1 | ||
Aanvullende crisisdienstverlening COVID-19 | 0 | - | ||
Rentelasten niet voortvloeiend uit rekening-courant Financiën | 1 | 2 | ||
Diverse overige lasten | 5 | 2 | ||
Totaal resterende overige lasten | 351 | 397 | ||
580 | 610 | |||
Totaal | 466 | 534 |
Voor de Compensatie transitievergoeding verwijzen wij naar de toelichting op de voorzieningen (zie paragraaf Toelichting op de balans onder het kopje Voorzieningen).
Uitvoeringskosten
In 2021 zijn de gerealiseerde uitvoeringskosten met € 158 miljoen toegenomen ten opzichte van 2020. De toename is vrijwel geheel toe te schrijven aan de personeelskosten, die met € 154 miljoen ofwel 9,8% zijn toegenomen ten opzichte van 2020. Het gemiddelde aantal vaste en tijdelijke fte’s is in 2021 met 8% gestegen. Daarnaast zijn de lonen per 1 januari 2021 met 1,7% toegenomen conform de cao.
Personeelskosten (16)
Tabel Personeelskosten
Bedragen x € 1 miljoen | 2021 | 2020 |
Lonen en salarissen | 1.088 | 987 |
Sociale lasten | 164 | 156 |
Pensioenen | 144 | 130 |
Externe inleen | 245 | 226 |
Frictiekosten personeel | 2 | 6 |
Overige personeelskosten | 86 | 70 |
Totaal | 1.729 | 1.575 |
Lonen en salarissen – De lonen en salarissen zijn € 101 miljoen (10,2%) hoger dan in 2020. Deze toename is het gevolg van een toename van de personele bezetting. Daarnaast zijn de salarissen per 1 januari 2021 conform de cao verhoogd met 1,7%.
Pensioenen – De pensioenlasten bedragen € 144 miljoen (2020: € 130 miljoen). De belangrijkste kenmerken van de pensioenregeling zijn:
-
De regeling kan worden getypeerd als een toegezegde bijdrageregeling.
-
Het pensioengevend salaris wordt bepaald op basis van middelloon.
-
Indexatie vindt plaats voor zover de middelen van het fonds dat toelaten. Voor actieve deelnemers vindt indexatie plaats op grond van cao-loonsverhogingen, voor gepensioneerden op grond van de prijsindex.
Tussen UWV en de Stichting Pensioenfonds UWV (hierna: het Pensioenfonds) wordt jaarlijks een financieringsovereenkomst afgesloten. In de financieringsovereenkomst is onder meer vastgelegd dat de door werkgever en deelnemers gezamenlijk verschuldigde jaarlijkse premie niet meer bedraagt dan de door cao‑partijen vastgestelde maximale premie, evenals de premiegrondslag. De in de cao 2021 vermelde maximale premie bedraagt 20%. In afwijking van de vorige zin bedraagt de totale pensioenpremie voor het jaar 2021 eenmalig 22,8% van de brutoloonsom met een (maximaal) opbouwpercentage van 1,738%.
De dekkingsgraad geeft de verhouding weer tussen de bezittingen (zoals aandelen, obligaties, vastgoed) en de verplichtingen (de waarde van alle nu en in de toekomst uit te keren pensioenen) van het fonds. De beleidsdekkingsgraad is de gemiddelde dekkingsgraad over de afgelopen twaalf maanden. Dit is de basis waarop pensioenfondsen hun beleid moeten afstemmen. Per 31 december 2021 bedroeg de beleidsdekkingsgraad 106,7% (96,1% per 31 december 2020).
De beleidsdekkingsgraad en de actuele dekkingsgraad waren op 31 december 2020 beide lager dan de minimaal vereiste dekkingsgraad (104,2%). Het Pensioenfonds maakte echter in 2021 net als in 2020 gebruik van de zogeheten vrijstellingsregeling van de minister van SZW. Dit betekent dat in 2021 de (opgebouwde) pensioenen niet verlaagd hoefden te worden. De vrijstellingsregeling van de minister geeft een jaar extra tijd om de dekkingsgraad te herstellen.
Eind 2021 was de beleidsdekkingsgraad lager dan de vereiste dekkingsgraad (114,7%). Daarom dient het fonds begin 2022 weer een geactualiseerd herstelplan bij De Nederlandsche Bank (DNB) in. In het herstelplan staat hoe het fonds binnen tien jaar weer financieel gezond verwacht te worden. Het belegd vermogen van het Pensioenfonds bedroeg ultimo 2021 ongeveer € 9,5 miljard (2020: € 9,0 miljard).
Externe inleen – De kosten van externe inleen bedragen € 245 miljoen. De kosten hebben voornamelijk betrekking op uitzendkrachten en externe inleen van ICT’ers, verzekeringsartsen en arbeidsdeskundigen.
Frictiekosten personeel – De frictiekosten personeel bedragen € 2 miljoen. Deze frictiekosten bestaan uit de kosten van de mobiliteitscentra, de dotatie aan de voorziening Sociaal plan en de kosten van premobiliteit.
Overige personeelskosten – Deze kosten betreffen onder meer opleidingskosten, reiskosten en cateringkosten.
Huisvestingskosten (17)
Tabel Huisvestingskosten
Bedragen x € 1 miljoen | 2021 | 2020 |
Huren | 50 | 49 |
Afschrijvingen | 11 | 11 |
Beveiliging | 13 | 15 |
Schoonmaak | 9 | 10 |
Dotatie/vrijval voorzieningen huurafkoop en leegstand | 0 | 0 |
Overige huisvestingskosten | 23 | 23 |
Totaal | 106 | 108 |
De inkomsten uit onderverhuur bedragen € 0,4 miljoen (2020: € 0,4 miljoen) en zijn in mindering gebracht op de huurlasten.
Automatiseringskosten (18)
De automatiseringskosten betreffen zowel de reguliere als de projectkosten. De personeelskosten van medewerkers werkzaam in de ICT-keten zijn hierbij niet inbegrepen. Bij de automatiseringskosten is een bedrag van € 12 miljoen (2020: € 13 miljoen) aan afschrijvingslasten inbegrepen. Er worden geen automatiseringsmiddelen geleased.
Kantoorkosten (19)
Bij de kantoorkosten is een bedrag van € 3 miljoen (2020: € 3 miljoen) aan afschrijvingslasten inbegrepen.
Vervoers- en overige kosten (20)
De vervoerskosten betreffen met name de kosten van dienstreizen en leaseauto’s. De kosten voor de autoleasecontracten bedragen in 2021 € 4 miljoen (2020: € 4 miljoen). De overige kosten hebben onder meer betrekking op medische informatie en communicatie.
Financiële baten en lasten (21)
Volgens de regelgeving wordt over de dagelijkse saldi van de rekeningen‑courant bij de minister van Financiën rente berekend. Over de creditsaldi van elk van de rekeningen-courant wordt een rente vergoed die gelijk is aan de daggeldrente. Over de debetsaldi van elk van de rekeningen-courant wordt een rente betaald die gelijk is aan de daggeldrente. Wanneer de rente negatief is, wordt deze rente gelijkgesteld aan nul.
Accountantshonorarium
De Accountantsdienst UWV controleert de wettelijke jaarrekening van UWV en geeft hierbij een controleverklaring af. Ook geeft de Accountantsdienst een controleverklaring af bij de verantwoording over de gegevensverwerking en de gegevensuitwisseling via de gemeenschappelijke elektronische voorzieningen SUWI.
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (PwC) controleert de publieksversie van de jaarrekening. Hierbij maakt PwC, voor zover vaktechnisch mogelijk, gebruik van de werkzaamheden van de Accountantsdienst UWV en geeft op basis van deze en de overige door de externe accountant verrichte werkzaamheden als openbaar accountant van UWV een verklaring inzake de getrouwheid af bij de publieksversie van de jaarrekening.
In onderstaande tabel worden alle vergoedingen aan PwC verantwoord.
Tabel Accountantshonorarium
Bedragen x € 1 | 2021 | 2020 |
Onderzoek van de jaarrekening (PwC Accountants N.V.) | 1.004.000 | 978.000 |
Andere controleopdrachten | - | - |
Adviesopdrachten op fiscaal terrein | - | - |
Andere niet-controlediensten (PwC Advisory N.V.) | - | 118.000 |
Totaal | 1.004.000 | 1.096.000 |
Bovenstaande honoraria betreffen de werkzaamheden die bij de rechtspersoon zijn uitgevoerd door accountantsorganisaties en externe accountants zoals bedoeld in artikel 1, lid 1 Wta (Wet toezicht accountantsorganisaties) en de in rekening gebrachte honoraria van het gehele netwerk waartoe de accountantsorganisatie behoort. Deze honoraria hebben betrekking op de diensten die door de accountantsorganisatie zijn geleverd in het boekjaar 2021, ongeacht of de werkzaamheden betrekking hebben op de jaarrekening 2021.
Verder vermelden we de kosten van de Accountantsdienst UWV zoals deze als last in het boekjaar zijn verantwoord: deze bedroegen in 2021 € 6,1 miljoen (2020: € 5,4 miljoen). De werkzaamheden waarop deze kosten betrekking hebben, zijn toegelicht in deel 2 van dit jaarverslag, paragraaf Advies- en controleorganen UWV onder het kopje Intern en openbaar accountant. Circa 50% van deze werkzaamheden betreft verantwoordingsonderzoeken, waaronder met name de jaarrekening van UWV.
WNT-verantwoording 2021
De Wet normering topinkomens (WNT) is van toepassing op UWV. Het voor UWV toepasselijke bezoldigingsmaximum is in 2021 € 209.000. Dit betreft het algemeen bezoldigingsmaximum.
Tabel Bezoldiging topfunctionarissen
Bedragen x € 1 | Maarten Camps | Guus van Weelden | Nathalie van Berkel | Johanna Hirscher | Janet Helder |
Gegevens 2021 | |||||
Functiegegevens | Voorzitter RvB | Lid RvB | Lid RvB | Lid RvB | Lid RvB* |
Aanvang en einde functievervulling in 2021 | 1/1 - 31/12 | 1/1 - 31/12 | 1/1 - 31/12 | 1/12 - 31/12 | 1/1 - 31/12 |
Omvang dienstverband (als deeltijdfactor in fte) | 1,0 | 1,0 | 1,0 | 1,0 | 1,0 |
Dienstbetrekking? | ja | ja | ja | ja | ja |
Bezoldiging | |||||
Beloning plus belastbare onkostenvergoedingen | 194.158 | 194.158 | 187.158 | 16.180 | 169.850 |
Beloningen betaalbaar op termijn | 14.340 | 14.340 | 14.340 | 1.195 | 14.340 |
Subtotaal | 208.498 | 208.498 | 201.498 | 17.375 | 184.190 |
-/- onverschuldigd betaald en nog niet terugontvangen bedrag | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. |
Totaal bezoldiging 2021 | 208.498 | 208.498 | 201.498 | 17.375 | 184.190 |
Individueel toepasselijk bezoldigingsmaximum | 209.000 | 209.000 | 209.000 | 17.751 | 209.000 |
Het bedrag van de overschrijding en de reden waarom de overschrijding al dan niet is toegestaan | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. |
Toelichting op de vordering wegens onverschuldigde betaling | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. |
Gegevens 2020 | |||||
Functiegegevens | Voorzitter RvB | Lid RvB | Lid RvB | - | Lid RvB |
Aanvang en einde functievervulling in 2020 | 1/9 - 31/12 | 1/1 - 31/12 | 1/1 - 31/12 | - | 1/1 - 31/12 |
Omvang dienstverband (als deeltijdfactor in fte) | 1,0 | 1,0 | 1,0 | - | 1,0 |
Dienstbetrekking? | ja | ja | ja | - | ja |
Bezoldiging | |||||
Beloning plus belastbare onkostenvergoedingen | 62.292 | 186.879 | 175.943 | - | 158.415 |
Beloningen betaalbaar op termijn | 4.540 | 13.620 | 13.620 | - | 13.620 |
Totaal bezoldiging 2020 | 66.832 | 200.499 | 189.563 | - | 172.035 |
Individueel toepasselijk bezoldigingsmaximum | 67.000 | 201.000 | 201.000 | - | 201.000 |
- *Lid raad van bestuur t/m periode 1/1-31/8, daarna gedetacheerd bij de Belastingdienst en oefent dus feitelijk geen functie meer uit bij UWV.
UWV kent geen leidinggevende topfunctionarissen zonder dienstbetrekking in het verslagjaar 2021.
Met ingang van 1 januari 2020 heeft UWV een Audit Advies Commissie met een toezichthoudende functie.
Tabel Bezoldiging toezichthoudende topfunctionarissen
Bedragen x € 1 | Hans van der Vlist | Hans Ouwehand | Lineke Sneller | Frans van der Ent | Marga Bekker |
Gegevens 2021 | |||||
Functiegegevens | Voorzitter | Lid | Lid | Lid | Lid |
Aanvang en einde functievervulling in 2021 | 1/1 - | 1/1 - | 1/1 - | 1/1 - | 1/1 - |
Bezoldiging | |||||
Bezoldiging | 16.000 | 11.000 | 11.000 | 11.000 | 11.000 |
-/- onverschuldigd betaald en nog niet terugontvangen bedrag | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. |
Bezoldiging 2021 | 16.000 | 11.000 | 11.000 | 11.000 | 11.000 |
Individueel toepasselijk bezoldigingsmaximum | 31.350 | 20.900 | 20.900 | 20.900 | 20.900 |
Het bedrag van de overschrijding en de reden waarom de overschrijding al dan niet is toegestaan | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. |
Toelichting op de vordering wegens onverschuldigde betaling | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. |
Gegevens 2020 | |||||
Functiegegevens | Voorzitter | Lid | Lid | Lid | Lid |
Aanvang en einde functievervulling in 2020 | 1/1 - | 1/1 - | 1/3 - | 1/3 - | 1/3 - |
Bezoldiging 2020 | 16.000 | 11.000 | 9.167 | 9.167 | 9.167 |
Individueel toepasselijk bezoldigingsmaximum | 30.150 | 20.100 | 16.805 | 16.805 | 16.805 |
Tabel Bezoldiging niet-topfunctionarissen
Bedragen x € 1 | Directeur | Directeur |
Gegevens 2021 | ||
Functiegegevens | ||
Omvang dienstverband (als deeltijdfactor in fte) | 1,00 | 1,05 |
Bezoldiging | ||
Beloning plus belastbare onkostenvergoedingen | 196.464 | 208.645 |
Beloningen betaalbaar op termijn | 14.340 | 14.340 |
Totaal bezoldiging 2021 | 210.804 | 222.985 |
Individueel toepasselijk drempelbedrag bezoldiging | 209.000 | 209.000 |
Verplichte motivering van de overschrijding van het individueel toepasselijk drempelbedrag bezoldiging | * | ** |
Gegevens 2020 | ||
Functiegegevens | Directeur | Directeur |
Omvang dienstverband (als deeltijdfactor in fte) | 1,00 | 1,05 |
Bezoldiging | ||
Beloning plus belastbare onkostenvergoedingen | 191.778 | 203.820 |
Beloningen betaalbaar op termijn | 13.620 | 13.620 |
Totaal bezoldiging 2020 | 205.398 | 217.440 |
- *Wordt veroorzaakt door een overeengekomen arbeidsmarkt-/managementtoeslag en de uitbetaling conform cao van het werkgeversdeel van de pensioenpremie boven de maximale pensioenopbouw.
- **Wordt veroorzaakt door een hoger aantal contracturen, een overeengekomen arbeidsmarkt-/managementtoeslag en de uitbetaling conform cao van het werkgeversdeel van de pensioenpremie boven de maximale pensioenopbouw.
Gemiddeld aantal werknemers
Gedurende het jaar 2021 waren, omgerekend naar een volledig dienstverband (fte), gemiddeld 17.967 werknemers in dienst (2020: 16.628). Alle werknemers waren werkzaam in Nederland. Het gemiddeld aantal fte’s per bedrijfsonderdeel was in 2021 respectievelijk 2020 als volgt:
Tabel Gemiddeld aantal fte’s
Werk-bedrijf | Sociaal Medische Zaken | Uitkeren | Klant en Service | Gegevens-diensten | Bezwaar en Beroep | Hand-having | Centrale staven | Boven-tallig | Totaal | |
2021 | 5.488 | 3.828 | 3.828 | 909 | 211 | 1.060 | 522 | 2.106 | 15 | 17.967 |
2020 | 4.909 | 3.745 | 3.378 | 811 | 200 | 993 | 510 | 2.060 | 22 | 16.628 |
Gebeurtenissen na balansdatum
Voor zover relevant zijn de feiten en gebeurtenissen die zich hebben voorgedaan na balansdatum vermeld in dit jaarverslag.
Amsterdam, 14 maart 2022
Raad van bestuur UWV
Maarten Camps, voorzitter Johanna Hirscher Guus van Weelden