Rechtmatigheid

Al onze handelingen moeten rechtmatig zijn, in overeenstemming met de geldende regels en besluiten. Dat geldt zowel voor de uitkeringsverstrekking als voor de uitvoeringskosten.

Rechtmatigheid uitkeringslasten

Om de rechtmatigheid van de uitkeringsverstrekking te toetsen, worden afwijkingen gekwantificeerd en afzonderlijk gewogen en weergegeven. We maken daarbij onderscheid tussen financiële fouten en onzekerheden, waarover afzonderlijk verantwoording moet worden afgelegd indien deze in het verslagjaar 2022 (1 oktober 2021 tot 1 oktober 2022) zijn ontstaan. Bij een financiële fout kunnen we vaststellen wat de fout is en wat het financiële gevolg is. Bij een onzekerheid hebben we onvoldoende informatie om de rechtmatigheid van de steekproefpost vast te stellen. De onzekerheden kunnen een voorlopig en een blijvend karakter hebben. De voorlopige onzekerheden zijn nog in onderzoek en kunnen gedurende het verslagjaar opgeheven worden.

In het achtmaandenverslag meten we het percentage financiële fouten in de uitkeringslasten over de eerste drie kwartalen van verslagjaar 2022 (1 oktober 2021 tot 1 juli 2022). Dit percentage bedraagt 0,5. Het percentage onzekerheden bedraagt ook 0,5. Dit zijn de gewogen UWV‑percentages over alle wetten.

Met ingang van 1 maart 2022 is de fiscale aftrek van de opleidingskosten vervangen door de subsidieregeling STAP‑budget (Stimulering arbeidsmarktpositie). Het doel van het STAP‑budget is om personen die een band hebben met de Nederlandse arbeidsmarkt met financiële ondersteuning in staat te stellen om scholing te volgen, gericht op eigen ontwikkeling en duurzame inzetbaarheid. In dit achtmaandenverslag leggen we voor de eerste keer ook verantwoording af over de rechtmatigheid van de tolkvoorzieningen voor het werkdomein die voortkomen uit de Participatiewet.

Op dit moment hebben nog niet alle opgemerkte afwijkingen een definitieve status omdat ze nog in behandeling zijn. De cijfers in de tabel zijn daarom voorlopig en indicatief en geven de stand weer nadat driekwart van de steekproef voor het verslagjaar 2022 is gecontroleerd.

Tabel Financiële rechtmatigheid eerste drie kwartalen verslagjaar 2022

Toelichting

• Het UWV-brede foutpercentage is lager dan in het verslagjaar 2021.

• Het percentage financiële fouten is gedaald bij de WW, de Toeslagenwet en de Kaderwet SZW‑subsidies.

• Onder de Kaderwet SZW-subsidies verantwoorden we, naast de Tijdelijke regeling scholingsbudget UWV, ook de regeling STAP‑budget. Dit heeft een dempend effect op het percentage financiële fouten omdat er geen financiële afwijkingen in de uitvoering van het STAP‑budget zijn aangetroffen.

• Het percentage financiële fouten is gestegen bij de WAZ, de Wazo, de Ziektewet en de Compensatieregeling transitievergoeding (CRTV).

• Er zijn geen financiële fouten geconstateerd bij de Wajong, de WAO, de WIA en de IOW.

• De onzekerheid bedraagt 0,5% op UWV‑niveau. Belangrijkste oorzaken zijn onzekere posten bij de WW, de Ziektewet en de Toeslagenwet. De onzekere posten bij de Kaderwet SZW‑subsidies en de Participatiewet hebben geen materieel effect op het percentage van 0,5 vanwege de geringe omvang van die massa’s.

Rechtmatigheid uitvoeringskosten

UWV werkt met publieke middelen. We vinden het uitermate belangrijk dat die middelen rechtmatig worden besteed en hanteren daarbij de regels van de Aanbestedingswet 2012. We werken er voortdurend aan om de bestaande onrechtmatigheid op te heffen. We onderzoeken per situatie de oorzaken ervan, zodat wij adequate maatregelen kunnen treffen.

• We toetsen de rechtmatigheid van contracten. Deze kunnen alleen met expliciete toestemming van de raad van bestuur zonder aanbesteding worden verlengd of afgesloten. De raad van bestuur verleent alleen toestemming als afwijking van de wettelijke regels noodzakelijk is voor een ongestoorde dienstverlening aan onze cliënten, werkgevers en zakelijke afnemers. Soms levert een te strikte keuze voor rechtmatigheid forse risico’s op, in financieel opzicht en/of voor de continuïteit van onze dienstverlening. Dan besluiten we om geen nieuwe aanbesteding te starten, of om daar langer de tijd voor te nemen om zo een zorgvuldige overgang naar een nieuwe leverancier te borgen. In de eerste acht maanden van 2022 is voor € 10,1 miljoen aan onrechtmatige contracten afgesloten (in dezelfde periode in 2021 was dit € 10,7 miljoen).

• We toetsen de rechtmatigheid van uitgaven. In de eerste acht maanden van 2022 is € 2,6 miljoen onrechtmatig uitgegeven (in de eerste acht maanden van 2021 was dat € 1,0 miljoen).

• De rechtmatigheid van de uitgaven voor externe inleen toetsen we apart. In de eerste acht maanden van 2022 hebben we hiervoor € 11,4 miljoen onrechtmatig uitgegeven (in de eerste acht maanden van 2021 ging het om € 9,1 miljoen).