Uitvoerbaar beleid kan alleen tot stand komen wanneer er sprake is van een open trialoog tussen de Tweede Kamer, de betrokken ministeries en publieke dienstverleners als UWV. We werken gezamenlijk aan verbetering van de onderlinge samenwerking.
Driehoek uitvoering–beleid–politiek
Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en UWV bezien op reguliere basis wat er in de sturingsrelatie goed gaat en beter kan. In 2021 is, samen met de Sociale Verzekeringsbank (SVB), het traject samenwerkingsvisie gestart om de sturingsvisie uit 2016 te vervangen. Het doel is om beter invulling te geven aan de gedeelde verantwoordelijkheid om maatschappelijke opgaven op te lossen. Dit vraagt onder andere om responsiviteit, vakmanschap, transparantie en voortdurende reflectie op hoe we onderling beter kunnen samenwerken en beter de verbinding kunnen leggen tussen beleid, uitvoering en politiek. De nieuwe samenwerkingsvisie Samen voor de burger beschrijft vijf principes die de basis neerzetten waarlangs we willen samenwerken. Twee bijlagen met de wettelijke kaders en de verschillende rollen van de sturingsdriehoek schetsen de context waarbinnen we met elkaar deze samenwerkingsprincipes naleven. De nieuwe samenwerkingsvisie is in juli 2022 in een gezamenlijke bijeenkomst vastgesteld. De ministers van SZW en voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen hebben de visie met de Eerste en Tweede Kamer gedeeld als bijlage bij de Stand van de uitvoering van juni 2022. Met de brief Stand van de uitvoering worden de Eerste en Tweede Kamer halfjaarlijks geïnformeerd over wat er speelt in de uitvoering van de sociale zekerheid. De komende periode zullen we de samenwerkingsprincipes in onze dagelijkse samenwerking integreren. Daarnaast zullen we een implementatieplan opstellen. De eerste gesprekken hierover moeten nog gevoerd worden.
Dilemma’s en knelpunten
Op 23 juni hebben we, samen met andere publieke dienstverleners (CAK, DUO, SVB, CJIB, Huurcommissie en IND), tijdens de Avond van de Publieke Dienstverlening met een groot aantal Kamerleden en beleidsmakers van het ministerie van SZW uitvoeringsdilemma’s in het sociale domein besproken. Op 29 juni volgde een geslaagde Dag van de Publieke Dienstverlening, waar we met een groot aantal Kamerleden en bestuursleden van andere publieke dienstverleners spraken over het belang van de publieke dienstverlening en de uitdagingen waarvoor we staan.
In juni hebben we voor de tweede keer een knelpuntenbrief aan de minister van SZW gestuurd. Deze brief is tijdens de Avond van de Publieke Dienstverlening ook aangeboden aan de voorzitter van de commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Tweede Kamer. In deze brief hebben we opnieuw aandacht gevraagd voor de mismatch tussen de vraag naar sociaal‑medische beoordelingen en de daarvoor beschikbare verzekeringsartsencapaciteit. De brief gaat verder onder andere in op de complexiteit in wetgeving die de UWV‑dienstverlening raakt en effecten van de WIA die hardvochtig kunnen uitpakken voor groepen burgers (de zogeheten WIA‑hardheden). Verder hebben we gewezen op de zogeheten bruto‑nettoproblematiek, het probleem dat uitkeringen bruto worden vastgesteld, netto worden uitbetaald maar bij terugvordering volgens de wet in principe bruto moeten worden teruggevorderd. Deze onderwerpen zijn onderwerp van gesprek met het ministerie en waar relevant ingebracht op de Vereenvoudigingsagenda SZW. Om de voortgang van de onderwerpen uit de knelpuntenbrieven bij te kunnen houden, hebben we een speciale monitor ontwikkeld. Inmiddels zijn de eerste doenvermogentoetsen op wetsvoorstellen uitgevoerd. De inzichten die we hierbij hebben opgedaan, zijn gebruikt om de beoordeling van de betreffende wetsvoorstellen en het verdere gebruik van de doenvermogentoets zelf te verbeteren.