Arbeidsjuridische dienstverlening

We beoordelen ontslagaanvragen en aanvragen voor tewerkstellingsvergunningen. Ook geven we adviezen aan de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) in verband met de verstrekking van een gecombineerde vergunning voor verblijf en arbeid. We hebben hierbij een onafhankelijke, toetsende rol. Daarnaast verstrekken we arbeidsrechtelijke informatie aan werkgevers, werknemers en werkzoekenden via uwv.nl en de telefoon. Ook organiseren we bijeenkomsten voor werkgevers.

Ontslagaanvragen

In de eerste vier maanden van 2022 is het aantal ontslagaanvragen beperkt gebleven, we ontvingen er ruim 50% minder dan in dezelfde periode in 2021. Het is lastig om de economische gevolgen van de oorlog in Oekraïne in te schatten. Vooralsnog is er sprake van (beperkte) economische groei en krapte op de arbeidsmarkt. Het kabinet heeft de steunmaatregelen zoals de NOW en de Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) per 1 april 2022 beëindigd. Dit heeft niet geleid tot een toename van het aantal ontslagaanvragen. We hebben in de eerste vier maanden van 2022 87,1% van de ontslagaanvragen tijdig, binnen de streeftermijn van vier tot zeven weken, afgehandeld. Bij een groot deel van de zaken waarbij dat niet lukte, kwam dat door factoren die het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) gelegitimeerd acht. Het gaat in de meeste gevallen om verleend uitstel op verzoek van de werkgever of werknemer. Als we hiermee rekening houden, komt de tijdigheid uit op 98,5%.

Tabel Ontslagaanvragen

• *De weergave van de afgehandelde ontslagaanvragen is in de loop van 2021 gewijzigd. Hierdoor wordt beter zichtbaar hoeveel ontslagaanvragen inhoudelijk zijn behandeld.
• **Hierbij komt UWV niet aan een inhoudelijke behandeling toe omdat werkgever en werknemer meestal (alsnog) met wederzijds goedvinden de overeenkomst beëindigen.

Tewerkstellingsvergunningen en adviezen aan de IND

Werkgevers die personeel van buiten de Europese Economische Ruimte (EER) korter dan drie maanden in Nederland willen laten werken, moeten daarvoor een tewerkstellingsvergunning bij UWV aanvragen. Dit geldt ook wanneer ze vreemdelingen willen aannemen die hier studeren of om andere redenen dan arbeid al in Nederland wonen. Werkgevers die voor drie maanden of langer personeel willen aannemen uit landen van buiten de EER, kunnen een gecombineerde vergunning voor verblijf en arbeid (GVVA) aanvragen bij de IND (Immigratie- en Naturalisatiedienst). De IND vraagt UWV advies over het arbeidsmarktdeel. UWV toetst de adviezen voor de IND en de aanvragen voor tewerkstellingsvergunningen op dezelfde wijze.

Door de steeds verder toenemende personeelstekorten en de gunstige economische ontwikkelingen is de vraag van werkgevers om vreemdelingen voor werk toe te laten groot. We ontvingen 69% meer aanvragen voor een tewerkstellingsvergunning of adviesverzoek dan in de eerste vier maanden van 2021. Het tijdigheidspercentage is in de eerste vier maanden met 77% lager dan de streefnorm van 90%. Om het grote aantal aanvragen voor tewerkstellingsvergunningen en adviesverzoeken af te kunnen handelen, zijn nieuwe medewerkers aangetrokken. Nu we over steeds meer volledig ingewerkte medewerkers beschikken, verwachten we dat de tijdigheid zal stijgen richting de beoogde 90%. Het grootste deel van de vergunning- en adviesaanvragen is binnen vijf weken afgewikkeld. Het aantal afgehandelde aanvragen/verzoeken loopt gelijk op met het aantal ingediende aanvragen/verzoeken.

Tabel Tewerkstellingsvergunningen en GVVA-adviezen

• *Doordat de aantallen zijn afgerond, verschillen de percentages.

Per 1 januari 2022 zijn de Wet arbeid vreemdelingen (Wav), het Besluit uitvoering Wav en de Regeling uitvoering Wav gewijzigd. In de wet is nu onder meer geregeld dat een tewerkstellingsvergunning en een gecombineerde vergunning voor verblijf en arbeid kunnen worden verleend voor de duur van ten hoogste drie jaar (dit was ten hoogste één jaar). In het Besluit uitvoering Wav is bepaald dat vergunningen met een volledige arbeidsmarkttoets voor maximaal twee jaar kunnen worden verleend.

Per 1 januari 2022 is de versoepelde regeling Aziatische horeca komen te vervallen. Aanleiding waren de signalen over misbruik van de regeling en misstanden in de werk- en leefomstandigheden van koks die naar Nederland komen. Aanvragen voor koks die nog niet eerder zijn toegelaten tot de Nederlandse arbeidsmarkt worden getoetst aan het reguliere kader van de Wav, dus met een arbeidsmarkttoets. Over de gewijzigde regeling is zowel intern als extern informatie verstrekt en voorlichting gegeven. Het ministerie van SZW bereidt een Kamerbrief voor waarin alle maatregelen worden beschreven om misstanden in de sector aan te pakken.

Meldingen werkgevers voor tewerkstelling vluchtelingen uit Oekraïne

Bij de huidige krappe arbeidsmarkt is het extra belangrijk om alle kanalen aan te boren om personeel te vinden. Sinds 1 april 2022 geldt er een vrijstelling van de verplichting om een tewerkstellingsvergunning aan te vragen voor werkgevers die vluchtelingen uit Oekraïne in loondienst willen nemen. Wel moeten werkgevers hiervan melding doen bij UWV, om het risico op misstanden te verkleinen. De vluchteling mag twee dagen na het indienen van het meldingsformulier starten met de werkzaamheden. Eind april hadden we ruim 4.300 meldingen ontvangen, fors meer dan we hadden ingeschat. In de eerste week van juni was dat aantal al gestegen tot 13.200. Samen met gemeenten en uitzendbureaus organiseren we speciale banenmarkten waar werkgevers en vluchtelingen uit Oekraïne elkaar kunnen ontmoeten. Uit de ontvangen meldingen blijkt dat de meeste tewerkstellingen plaatsvinden door uitzendbureaus, de horeca en werkgevers in de agrarische sector.